Anestezi Uygulaması

Anestezi Nedir?

Anestezi, cerrahi veya tıbbi işlemler sırasında ağrıyı önlemek, bilinci baskılamak veya kas gevşemesi sağlamak amacıyla kullanılan tıbbi bir uygulamadır. Yunanca kökenli bir kelime olup “hissizlik” anlamına gelir.

Anestezinin Temel Amaçları:

  1. Ağrıyı ortadan kaldırmak (Analjezi)
  2. Bilinç durumunu değiştirmek (Sedasyon veya Genel Anestezi)
  3. Kas gevşemesi sağlamak
  4. Refleksleri baskılamak

Uygulama yöntemlerine Göre Anestezi Türleri Nelerdir?
  Uygulanan ilaçlar ve yöntemler göz önünde bulundurulduğunda katı ve gaz (inhalasyon) anestezi olarak temelde 2 türden söz edebiliriz. 

  • İnhalasyon yoluyla(nefes yoluyla gaz anestezikler verilir, örneğin sevofluran).

Enjeksiyon yoluyla uygulanan ‘’katı anestezi’’(ketamin, ksilazin vb.).

İnhalasyon (Gaz) Anestezisinin Katı Anesteziye Göre Avantajları nelerdir?


  Öncelikle inhalasyon anestezisi bu alanda güncel ve en güvenli yaklaşım olarak kabul edilir. İnhalasyon anestezisi (gaz anestezisi), katı anesteziye kıyasla bazı önemli avantajlara sahiptir. Bu avantajlar özellikle uzun süreli ameliyatlar, pediatrik hastalar ve anestezi derinliğinin hassas kontrolü gereken durumlarda hayati öneme sahiptir.

1. Anestezi Derinliğinin Kolay ve Hızlı Ayarlanabilmesi

  • İnhalasyon anestezikleri, solunum yoluyla alındığı için akciğerlerden hızla emilir ve atılır. Bu sayede anestezinin derinliği, solunan gaz konsantrasyonu artırılarak veya azaltılarak anında ayarlanabilir.
  • Katı anestezideise derinlik, enjekte edilen ilacın dozuna ve metabolizma hızına bağlıdır; ayar yapmak daha zordur.

2. Uzun Süreli Ameliyatlarda Daha Güvenli

  • İnhalasyon ajanları(sevofluran, desfluran gibi) vücutta birikmez, sürekli solunum yoluyla atılır. Bu nedenle saatlerce süren ameliyatlarda bile güvenle kullanılabilir.
  • Katı anestezikler(ketamin, propofol gibi) ise uzun süreli infüzyonlarda vücutta birikebilir, bu da uyanma süresini uzatabilir.

3. Daha Az Karaciğer ve Böbrek Yükü

  • İnhalasyon ajanlarıbüyük ölçüde akciğerlerden atılır, karaciğer ve böbrek metabolizmasına daha az ihtiyaç duyar. Bu nedenle karaciğer/böbrek yetmezliği olan hastalarda daha güvenli
  • Katı anesteziklerise genellikle karaciğer ve böbreklerde metabolize edilir, bu da organ yetmezliği olan hastalarda risk oluşturabilir.

4. Daha Az Postoperatif Bulantı-Kusma (PONV)

  • Desfluran ve sevoflurangibi modern inhalasyon ajanları,  ketamin gibi katı anesteziklere kıyasla daha az bulantı-kusmaya neden olur.
  • IV anestezide(özellikle opioid kombinasyonlarında) postoperatif bulantı-kusma (PONV) daha sık görülür.

5. Pediatrik Hastalarda Kullanım Kolaylığı

  • Özellikle damaryolu açmanın zor olduğu bebek kedi veya köpeklerde İnhalasyon anestezisi (özellikle sevofluran) maske yoluyla indüksiyona izin verdiğiiçin pediatrik hastalarda tercih edilir.
  • Katı anesteziise bebeklerde damar yolu gerektirdiğinden daha zor uygulanabilir.

6. Daha İyi Kas Gevşemesi Sağlaması

  • İnhalasyon ajanları, nöromusküler blokajı destekleyerekcerrahi koşulları iyileştirebilir.
  • IV anestezide kas gevşemesi için ek nöromusküler blokerler gerekebilir.

Özetle Hangi Durumlarda İnhalasyon Anestezisi Tercih Edilir?

✔ Uzun süreli ameliyatlar (kalp cerrahisi, beyin cerrahisi)
✔ Bebek hastalar (maske ile indüksiyon kolaylığı)
✔ Anestezi derinliğinin sık ayarlanması gereken durumlar
✔ Karaciğer/böbrek yetmezliği olan hastalar
✔ Postoperatif bulantı-kusmanın önlenmesi gereken durumlar

Sık Sorulan Sorular

S.S.S.

Anestezi nedir ve ne zaman gereklidir?

Anestezi, evcil hayvanların acı veya rahatsızlık hissetmeden cerrahi ya da tıbbi işlemlerden geçmelerini sağlamak için uygulanan bilinç kaybı ve ağrı kontrolü yöntemidir. Kısırlaştırma, diş çekimi, yara onarımı, röntgen çekimi gibi işlemler öncesinde genellikle genel ya da lokal anestezi uygulanır.

Anestezi süresince hayvanınızın kalp atışı, solunumu, vücut ısısı, oksijen doygunluğu ve anestezi derinliği sürekli olarak özel monitörlerle takip edilir. Bu sayede tüm yaşamsal fonksiyonlar kontrol altında tutulur ve gerektiğinde anestezi derinliği ayarlanabilir.

Her tıbbi işlemde olduğu gibi anestezinin de bazı riskleri vardır. Ancak bu riskler, öncesinde yapılan detaylı muayene, kan testleri ve uygun doz ayarlamaları sayesinde minimuma indirilir. Özellikle genç, sağlıklı hayvanlarda anestezi genellikle son derece güvenlidir.

Anestezi sonrası toparlanma süresi kullanılan anestezi türüne, hayvanın yaşına ve yapılan işlemin süresine göre değişiklik gösterir. Gaz anestezisi kullanılan işlemlerde uyanma daha hızlı olurken, enjeksiyonla yapılan uygulamalarda bu süreç biraz daha uzun sürebilir. Genelde birkaç saat içinde bilinci tamamen yerine gelir.